Δυσλεξία - 'Εξελίσσειν' Δρ Βασίλης Σακκάς

Δυσλεξία είναι ειδική μαθησιακή δυσκολία που παρουσιάζεται στο γραπτό λόγο και συνήθως στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία και σπανιότερα στα μαθηματικά χωρίς πάντα εμφανή και ευδιάκριτα συμπτώματα. Συνδέεται με νευρολογικές διαφορές του εγκεφάλου, περιβαλλοντικές επιδράσεις, την κληρονομικότητα και το σχολικό πρόγραμμα…

Δυσλεξία είναι ειδική μαθησιακή δυσκολία που παρουσιάζεται στο γραπτό λόγο και συνήθως στην ανάγνωση (ως διαδικασία και κατανόηση), τη γραφή (ως αντιγραφή και γραπτή έκφραση) και την ορθογραφία και σπανιότερα στα μαθηματικά. Η δυσλεξία δε σχετίζεται με προβλήματα στην ομιλία.

Συνήθως συνοδεύεται από δυσκολίες ακουστικής διάκρισης, οπτικής αντίληψης, μνήμης και χωροχρονικού προσανατολισμού. Γι' αυτό και συνήθως υπάρχουν αντικαταστάσεις, αντιστροφές ή παραλείψεις γραμμάτων, αριθμών ακόμα και λέξεων, δυσανάγνωστα γράμματα, αδικαιολόγητα ορθογραφικά λάθη, δυσκολίες στην αντιγραφή, την κατανόηση κειμένων και συμβόλων, προβλήματα φωνολογικής ενημερότητας, χωροχρονικού προσανατολισμού και κινητικού συντονισμού και άλλα. Υπάρχουν όμως και πολλές περιπτώσεις που δεν συναντάμε τα παραπάνω συμπτώματα και γι' αυτό πολλές φορές παιδιά με δυσλεξία παραμένουν αδιάγνωστα και αβοήθητα.

Η δυσλεξία μπορεί να είναι ελαφράς μορφής ή βαριάς και γι' αυτό θα ήταν πιο σωστό να μιλάμε για «δυσλεξικό φάσμα», στο οποίο υπάρχουν οριακές περιπτώσεις που τα συμπτώματα συνήθως περνούν απαρατήρητα και από πολλούς ειδικούς ή εξηγούνται λαθεμένα και βαρύτερες περιπτώσεις με εμφανή και ευδιάκριτα συμπτώματα. Η διάγνωση γίνεται ακόμα δυσκολότερη από το γεγονός ότι οι μαθητές αναπτύσσουν προσωπικές τεχνικές αντιμετώπισης των προβλημάτων με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαφοροποιημένες εκδηλώσεις του προβλήματος και η εσφαλμένη αντίδραση του περιβάλλοντος στο πρόβλημα οδηγεί στη δημιουργία δευτερογενών συμπτωμάτων και συμπεριφορών. Πολλές φορές η δυσλεξία συνοδεύεται από διάσπαση προσοχής ή/και προβλήματα συμπεριφοράς, ιδιαίτερα στα αγόρια.

Δεν μπορούμε να βεβαιώσουμε ότι έχουν δυσλεξία παιδιά με χαμηλή νοημοσύνη, αισθητηριακές ή εγκεφαλικές βλάβες ή όσα δεν έχουν παρακολουθήσει επαρκώς πρόγραμμα εκμάθησης της γλώσσας. Συνήθως τα παιδιά με δυσλεξία έχουν φυσιολογική ή/και ανώτερη νοημοσύνη, ταχύτητα σκέψης, αντίληψης και κρίσης, ευρηματικότητα και φαντασία, διαφοροποιημένο τρόπο παρατήρησης, σχολιασμού και επίλυσης μαθηματικών και λογικών προβλημάτων, εξαιρετική ικανότητα χρήσης των υπολογιστών και άλλες ικανότητες, οι οποίες όμως πολλές φορές μένουν ανεκμετάλλευτες, λόγω της δυσκολίας τους να τις «μεταφράσουν» σε γραπτό λόγο, η και γίνονται αιτία καταλογισμού αδιαφορίας ή τεμπελιάς.

Υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη δυσλεξίας από την προσχολική περίοδο, αλλά επειδή αλληλεπικαλύπτονται με την ανωριμότητα, απόλυτα έγκυρη διάγνωση μπορεί να γίνει όταν το παιδί ολοκληρώσει το πρόγραμμα εκμάθησης των βασικών μηχανισμών της γλώσσας και σίγουρα προς το τέλος της Α΄ Τάξης του Δημοτικού. Περίπου το 5% των μαθητών μας εντάσσονται στο «δυσλεξικό φάσμα», με την έννοια ότι πολλές περιπτώσεις είναι οριακές και δυσδιάγνωστες.

Η ακριβής αιτιολόγηση της δυσλεξίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη και δεν υπάρχει συμφωνία των ειδικών. Οι έρευνες έχουν στραφεί στη γενετική, σε νευρολογικές διαφορές του εγκεφάλου, σε περιβαλλοντικές επιδράσεις στην περιγεννετική και βρεφική περίοδο, στην κληρονομικότητα με αποδεδειγμένη συσχέτισή της σε μεγάλο βαθμό και τις σχολικές απαιτήσεις, οι οποίες είναι ανάγκη να διαφοροποιούνται για τα παιδιά με δυσλεξία και να υπάρχει υποστήριξη με εξατομικευμένο και κατάλληλο πρόγραμμα.

'Εξελίσσειν' 

Ινστιτούτο Μάθησης, Επικοινωνίας & Συμπεριφοράς

Περιστέρι: Μαβίλη 1

210 53 25 530

Ίλιον: Λεωφ. Πετρουπόλεως 49 & Ρωμανού 1

 210 26 92 250

http://www.exelissin.gr

info@exelissin.gr

Μαθησιακές Δυσκολίες - Δυσλεξία , Λογοθεραπεία - Εργοθεραπεία , Ελλειμματική Προσοχή - Υπερκινητικότητα , Ψυχολογική και Παιδοψυχριατρική Υποστήριξη , Συμβουλευτική Γονέων και Παιδιών , Επαγγελματικός Προσανατολισμός , Θεραπεία Μέσω Τέχνης και Τεχνολογίας , Οργάνωση και Καθοδήγηση Μελέτης , Ψυχολογία , Ψυχομετρία , Εκπαίδευση Ενηλίκων , Παιδαγωγική , Αντισταθμιστική Αγωγή , Ειδική Αγωγή

---